Köpeklerde Kenelerden Bulaşan Hastalıklar Nelerdir?
Keneler, konakçılarından sadece kan emerek zarar vermezler. Köpeğinizin sağlığını tehdit eden tehlikeli bakterileri, virüsleri ve tek hücrelileri köpeğinizin vücuduna bulaştırırlar. Bu parazitler hücrelerin içinde yaşar ve potansiyel olarak her yıl binlerce köpeğe bulaşan birçok hastalığa neden olabilir. Kene ısırmasından kaynaklanan koşullar da ciddi (ve bazı durumlarda ölümcül) uzun vadeli hasara neden olabilir. Bu nedenle, köpeğiniz bir hastalığa yakalanırsa, kene kaynaklı hastalıkları önlemek ve veteriner hekim tarafından erken tedavi edilmesini sağlamak oldukça önemlidir.
Kene kaynaklı hastalıklara neden olan patojenlerin çoğu zoonotik ( Hayvandan insana bulaşan ) olmasına ve insanları enfekte edebilmesine rağmen, hastalık köpekler ve insanlar arasında doğrudan yayılamaz.
Kene Kaynaklı Hastalıklar ve Köpeğinizin Bağışıklık Sisteminin Önemi
Keneler, tek bir organizma türünü veya birden fazla organizmayı köpeğinize tek bir ısırık (koenfeksiyon) yoluyla dahi iletebilir. Farklı organizmaların toksinlerini serbest bırakmak ve köpeğinizin bağışıklık sistemini tetiklemek için birlikte çalışmasına izin verir. Bu organizmalar evcil hayvanınıza bulaştıktan sonra, köpeğinizin hücrelerini işgal eder ve bağışıklık sistemlerini ele geçirir. Keneler tarafından yayılan bazı organizmalar, evcil hayvanınızın vücudunda hayatta kalmak için birbirlerine yardım ederek daha da patojen hal alırlar. Bu da tekrarlayan veya kronik enfeksiyonlara yol açabilir.
Keneler tarafından yayılan hastalıklar, köpeğinizin organlarının ve dokularının enfekte olmasına ve iltihaplanmasına neden olarak sayısız semptomla sonuçlanır. Bazı durumlarda, evcil hayvanınızın hastalığa yakalanmasından birkaç hafta sonra belirtiler ortaya çıkarken bazı durumlarda ise yıllar sonra enfeksiyon belirtileri gösterebilir. Bu zararlı bakteriler ve tek hücreliler yaşam döngülerini tamamlamak ve bulaşıcı hale gelmek için kenelere ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, hastalığı bulaştırmak için doğrudan bir kene ısırığı gerekli olacaktır.
Lyme hastalığı
Enfekte keneler tarafından bulaşan Borrelia burgdorferi bakterisinin neden olduğu Lyme hastalığı, tüm dünyada sık görülmesine rağmen son yıllarda ülkemizde de sık teşhis edilmektedir. Köpeklerde Lyme hastalığının semptomları; uyuşukluk, topallık, ateş, eklem ağrısı veya şişmesi ve lenf düğümlerinin büyümesi şeklindedir ve köpeklerde Lyme hastalığı başarıyla tedavi edilebilir.
Köpek Bartonellozu
Canine Bartonellosis, köpeklerde gördüğümüz diğer bazı kene kaynaklı hastalıklara göre daha az yaygın olmasına rağmen, bu hastalığın semptomları çok ciddi olabilir. Canine Bartonellosis'in en erken belirtilerinden bazıları, aralıklı ateş ve topallıktır. Ancak daha önemlisi tedavi edilmezse kalp veya karaciğer hastalığı gibi ciddi durumlara yol açabilir.
Riketsiyal Hastalıklar
Rickettsial organizmalar, enfekte keneler tarafından yayılabilen bakteriyel zorunlu hücre içi parazitlerdir. Ehrlichiosis ve Canine Anaplasmosis gibi bir dizi hastalığa neden olabilir. Aşağıda listelenenler gibi bakteriyel hastalıkların teşhis edilmesi çok zor olabilir. Köpeğinizin semptomları için kesin bir teşhis belirlenmeden önce birden fazla test veya tedavi turu gerekebilir.
Köpek Ehrlichiosis
Canine Ehrlichiosis'i bulaştırabilen bir dizi farklı kene vardır. Bu durumun belirtileri tipik olarak köpeğinizin enfekte olmasından yaklaşık 1-3 hafta sonra ortaya çıkmaya başlar ve ateş, iştahsızlık, burun kanaması ve morarma şeklindedir. Canine Ehrlichiosis'in başarılı tedavisinin anahtarı erken teşhis ve tedavidir. Hastalığın kronik semptomlarını geliştiren köpeklerde tedavi daha zorlayıcı olabilir.
Köpek Anaplazmozu
Canine Anaplasmosis'in en yaygın semptomları, diğer kene kaynaklı hastalıklarla hemen hemen aynıdır ve uyuşukluk, iştahsızlık, sert eklemler, ateş, ishal ve kusmayı içerir. Bununla birlikte, ciddi vakalarda Köpek Anaplazmozu köpeklerde nöbetlere neden olabilir.
Protozoal Hastalıklar
Ayrıca keneler tarafından bulaşan Protozoal hücre içi parazitlerdir. Köpeğin kırmızı kan hücrelerinde yuva yapan bu organizmalar, aşağıda listelenen Protozoal hastalıkların nedenidir.
Köpek Babesiosis
Canine Babesiosis, öncelikle enfekte kahverengi köpek kenelerinin ısırması yoluyla yayılır. Bununla birlikte, bu durum, enfekte bir köpeğin ısırması, kontamine IV kan yoluyla da yayılabilir veya hamile bir anneden doğmamış yavrularına transplasental bulaşma yoluyla geçebilir. Canine Babesiosis, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasına neden olarak sarılık, soluk diş etleri, uyuşukluk, koyu renkli idrar ve bazı durumlarda genel halsizlik ve kusma gibi semptomlara neden olur.
Köpek Hepatozoonozu
Canine Hepatozoonosis kene kaynaklı bir hastalık olmasına rağmen, evcil hayvanınız kemirgen veya kuş gibi başka bir enfekte hayvanı yiyerek hastalığa yakalanabilir. Bu hastalığa yakalanan köpekler genellikle hafif semptomlar gösterir veya hiç belirti göstermezler. Bununla birlikte, hastalığın türüne bağlı olarak daha şiddetli vakalar, kas, kemik ve/veya eklem ağrısı gibi evcil hayvanınızın hareketliliğini ciddi şekilde etkileyebilecek semptomlara yol açabilir. Canine Hepatozoonosis'in diğer semptomları arasında ateş, soluk diş etleri ve cilt ve genişlemiş lenf düğümleri bulunur.
Köpeklerde Kene Kaynaklı Hastalık Tedavisi
Kene kaynaklı hastalık teşhisi konan köpekler tipik olarak geniş spektrumlu antibiyotiklerle tedavi edilir. Köpeğiniz antibiyotik tedavisi görürken, veterineriniz ayrıca gastrointestinal sorunları önlemek için yavru probiyotik vermenizi önerebilir.
Yinelenen kene kaynaklı koşulları yenmek zor olabilir. Köpeğiniz iyileşmiş gibi göründükten sonra bile, nüksleri olabildiğince erken tespit etmek için düzenli kan çalışması gerekli olabilir.
Köpeklerde Kene Kaynaklı Hastalıkların Önlenmesi
Yıl boyunca kene önleme ilaçları, köpeklerde kene kaynaklı hastalıklara karşı bir numaralı savunmadır. Yaşadığınız yere, evcil hayvanınızın yaşına ve köpeğinizin yaşam tarzına göre evcil hayvanınız için hangi parazit önleme ilacının en iyi olduğunu öğrenmek için veteriner hekiminiz tavsiyede bulunacaktır. Bu ilaçlar köpeğinizi korumak için uzun bir yol kat ederken, hiçbir kene önleme yöntemi %100 etkili değildir, bu nedenle özen her zaman bir zorunluluktur.
Köpeğiniz tarım arazileri, ormanlar veya uzun otların olduğu alanlar gibi kenelerin yaşadığı bilinen alanlarda bulunduğunda, eve gelir gelmez köpeğinizin derisini keneler için kontrol etmeniz kene ile mücadelede önemli bir uygulamadır.
Yavru köpeğinizin sağlığını korumak için kenelerin dikkatlice çıkarılması gerekir. Köpeğinizin derisinden kenelerin nasıl düzgün bir şekilde çıkarılacağına ilişkin talimatlar için veterinerinizle iletişime geçmeniz ve öğrenmeniz önemlidir