Arama Kurtarma Köpekleri
Köpekler insanların en sadık dostları olarak bilinirler. Bu sadık dostlar, evde, bahçede iş yerlerinde, sokakta kısacası her yerde insanların yanında olan canlılardandır. İnsanlar günümüze kadar köpeklere birçok anlam yüklemiştir. Bu anlamlar elbette köpeklerin insanların hayatındaki yerlerinden doğmuştur. Köpeklerin yeri ise kimi zaman bir dost, kimi zaman bir evlat, kimi zaman bir bekçi, kimi zaman polis köpeği, kimi zaman ise arama kurtarma köpeği olabilmektedir. Peki arama kurtarma köpekleri hangi olaylarda insanlara yardımcı olur? Arama kurtarma köpekleri nasıl eğitilir?
Arama Kurtarma Köpekleri, kentte ve doğada arama kurtarma çalışmalarında kurtarma uzmanlarına yardım etmektedir. Kentsel arama kurtarmalarda deprem bölgelerinde görev yapan köpekler, doğada ise kaybolan canlıların yerini tespit etmek için görev almaktadır.
Arama kurtarma köpeklerinin bir eğitmeni olur ve köpekle eğitmen, AFAD yani Afet ve Acil Durum Yönetimi Kurtarma Uzmanı ile hareket eder. Kurtarma Uzmanı ile bir köpek, AFAD Köpekli Kurtama Timi’ni oluşturmaktadır.
Hangi Köpekler Arama Kurtarma Köpeği Olabilir?
Teşkilatta görev yapabilecek olan köpeklere, yavruyken bir takım özel testler yapılır. İnsanlar sadece Alman kurdu ya da Bloodhung cinsi köpeklerin arama kurtarma köpeği olabileceğini düşünürken aslında onlarla tür köpek arama kurtarma köpeği olmaya aday olabilir. Özel testler sonrası yalnızca gerekli şartlara sahip olan köpekler aday olarak seçilir ve AFAD Köpek Eğitim Merkezi’ne kabul edilir.
Arama Kurtarma Köpeği Eğitimi
Aday olarak seçilen köpekler AFAD Köpek Eğitim Merkezlerinde 2 yıllık yoğun bir eğitime tabi tutulur. Köpekler basit komutları almayı öğrendikleri ‘temel itaat’, daha sonra yemek ve tuvalet gibi becerileri ‘temel beceri’, karmaşık komutları öğrendiklerinde ise ‘ileri itaat’ eğitimlerini alırlar. Bütün bu eğitimlerden geçtikten sonra belirtilern herhangi bir kişiye itaat ve iz sürme gibi karışık becerilere sahip olabilecekleri ‘ileri beceri’ eğitimini alırlar. Bu eğitimlere ek olarak da iz sürme arama kurtarma, gaz sızıntısı, yangın ve doğal tehlike bildirme gibi eğitimlerden de geçerler.
İlginizi çekebilir: Köpekler Üşür Mü?
Arama Kurtarma Köpeği Eğitim Sertifikası
Bütün eğitimlerini başarı ile tamamlayan aday köpekler, uzman eğitmeni ile birlikte katıldığı Köpekli Arama Timleri Yeterlilik Sınavı’na girer. Köpeğin yer aldığı tim, 2 yılda bir yapılan sınava tabi tutulur. Komisyon karşısında, özel parkurda aldıkları eğitimi göstermeye çalışırlar. Başarı olduklarında ise sertifikalarını alırlar ve AFAD teşkilatının bir üyesi olurlar.
Arama Kurtarma Köpeklerinin Tarihçesi
İsviçre, arama kurtarma köpeklerinin ortaya çıkması konusunda ilk adım atan ülke olmuştur. İsviçre’nin arama kurtarma köpeklerine ihtiyaç duymasının sebebi İsviçre Alpleri’nde kaybolan çok sayıda insanın kaybolmasından kaynaklanmaktaydı. Av köpekleri uzun yıllar arama ve kurtarma görevlerinde kullanılmışlardır. Bu köpeklerin yetenekleri de 2. Dünya Savaşı ile ortaya çıkmıştır. Av köpeklerinin yanı sıra yetenekleriyle bilinen Alman çoban köpekleri de depremde enkaz altında kalan kazazedeleri aramak için kullanılmıştır. Daha sonrasında ise özel olarak arama kurtarma köpekleri eğitilmeye başlanmıştır. Çünkü insanlar olabilecek felaketler ve doğadaki arama kurtarma çalışmaları için köpeklere ihtiyacın ne kadar önemli olduğunu farketmişlerdir.1950 yıllarında Avrupa’da arama kurtarma köpeği eğitim okulları ortaya çıkmaya başlanmıştır.
Arama Kurtarma Köpekleri Nasıl Arama Yapar?
Aranan kişinin kimliği bilinmiyorsa veya o kişinin kokusunu takip edebilecek herhangi bir eşyası yoksa köpeğin kaybolanı bulması mümkün değildir. Arama kurtarma eğitiminde eğitmenler, köpeklere yakındaki insanların kokularını, köpeğin koklayabildiği; fakat göremediği kokular arasında ayrım yapabilmeyi öğretirler. Bu tarz eğitimler özellikle depremlerde enkaz altında kalan kişilerin veya doğada kaybolan kişilerin bulunmasında kullanılır. Arama kurtarma köpeği bir insanı veya bir nesneyi (uyuşturucu, patlayıcı) algıladığından hemen havlamaya başlar. Köpeğin bunu yapmasındaki sebep, eğitim sırasında olumlu pekiştirmeye tabi tutulmasındandır. Yani köpek saklı bir nesneyi bulma konusundaki eğitimi ile bir bağlantı kurarak arma kurtarma görevini yerine getirir.
İlginizi çekebilir: Corona Virüsü Kedi ve Köpeklerden İnsanlara Geçer Mi?